İşçi Hakları Atölyesi Bu Hafta Kıdem Tazminatını Tartıştı

İMD İşçi Komitesi tarafından düzenlenen İşçi Hakları atölyesinin bu haftaki oturumunun konusu Kıdem Tazminatı idi.

Kıdem tazminatı başlığı çalışma yaşamındaki haklarımız konusunda bilinçlenmek ve haklarımız üzerinden örgütlenmek açısından önemli bir başlıktır. Hepimiz işyerlerimizde defalarca “kıdem nasıl hesaplanır? Kıdeme şu dahil midir? Kıdem almaya ne zaman hak kazanırım?” gibi sorularla karşılaşmış genel hatlarıyla cevapları bilsek de soru biraz zorlaşmaya başladığında aslında konuya hakim olmadığımızı fark etmiştik. Bu nedenle herkes açısından çok verimli ve öğretici bir oturumdu.

Oturumun bu haftaki sunumu Birleşik Metal TİS uzmanı İrfan Kaygısız tarafından gerçekleştirildi. Sunumuna İMD’yi 1 Mayıs’taki örgütlü duruşundan ötürü kutlayarak başlaması salonda bir coşku yarattı. Sunum temelde üç ana başlıktan oluşuyordu:

1. Kıdem tazminatı almaya kimler hak kazanır?
2. Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır?
3. Kıdem tazminatı hakkında yapılmak istenen değişiklikler 

(İrfan Kaygısız İMD’nin Kıdemimden Elini Çek kampanyası nedeniyle bu konuya hakim olduğunu ve konuyla ilgili kapsamlı bir broşür olduğunu belirterek ilk iki ana başlık üzerinde durdu.)

Kısaca özetlemek gerekirse kıdem tazminatı almaya:

-Askere gidenler,

-Evlenen kadınlar evlenme tarihinden itibaren bir yıl içerisinde,

-3.600 prim günü ve 15 yıl çalışma şartını dolduranlar kendi istekleriyle işten ayrıldıklarında,

-Emeklilik durumunda,

-İş koşullarında esaslı değişiklik olması ve işçinin bunu kabul etmemesi halinde,

-İşten kaynaklanan nedenlerle işgörmezlik raporu alınması halinde,

-İşçinin haysiyet ve şerefine patron tarafından saldırılması, cinsel taciz ve işyerinin bir haftadan fazla çalıştırılmaması halinde işçiler kıdem almayı hak kazanırlar.

Kıdem tazminatı nakden ve defaten ödenir, bunun anlamı bir seferde peşin olaraktır, ancak kanunda işçinin onayı olması halinde kıdem taksitlendirilebilir notu düşülmüştür.

Nasıl Hesaplanır?

Para ve parayla ölçülebilen haklar kıdeme dâhil edilir. Son brüt ücret + yemek + yol + (varsa) kasa tazminatı + gıda yardımı + erzak + ayakkabı + döner sermaye + yıpranma tazminatı + yakacak + çocuk yardımı + primler (tüm bunlar ancak düzenli bir şekilde ödeniyorsa, örneğin yılda bir kere ya da üç ayda bir kere şeklinde bir takvimi varsa hesaplamaya dâhil edilir). Yol ve yemek kıdem hesaplanırken çok önemli kalemlerdir, patronların çoğu bunları dâhil etmeden hesaplama yoluna gitmektedir. Bu nedenle dikkatli olmak çok önemlidir.

Her bir yıl için 30 günlük ödeme yapılır.

12 Eylül faşist darbesinin ardından işçi sınıfının her alandaki haklarına olduğu gibi bu hakkına da saldırılmış ve bir üst sınır belirlenmiştir. Buna göre kıdem üst sınırı 3.129 TL’dir.

Atölye çalışmamız sırasında birçok soru soruldu ve tartışmalar kıdem hakkını her yönüyle inceleme şansını bizlere sundu. 1 Mayıs çalışmamızın her adımında belirttiğimiz gibi 1 Mayıs’ta o alanda olmak kadar önemli olan bir diğer şey 2 Mayıs’ta nerede olduğumuz, bu nedenle atölye çalışmamızda edindiğimiz bilgiler bizleri her geçen gün büyüyen mücadelemizde güçlü kılıyor.

Yaşasın İşçi Mücadele Derneği!

İMD İşçi Komitesi